Sau ba mươi năm hoạt động cách mạng ở nước ngoài, tháng 02/1941 Bác Hồ trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng ở trong nước. Khi đó, Người sống và làm việc ở hang Pác Bó trong một điều kiện hết sức gian khổ nhưng Bác vẫn vui vẻ lạc quan. Trong thời gian này Bác làm rất nhiều bài thơ, trong đó không thể không kể đến bài “Tức cảnh Pác Bó”:

"Sáng ra bờ suối tối vào hang,

Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.

Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,

Cuộn đời cách mạng thật là sang".

Qua bốn câu thơ ta thấy Bác sống và làm việc hết sức khó khăn, gian khổ. Nơi ở chỉ là hang, thức ăn chỉ là cháo bẹ (ở đây là cháo bắp), rau măng (măng rừng), làm việc trên một bàn đá chông chênh. Thế vẫn chưa là đủ. Theo lời của Đại tướng Võ Nguyên Giáp kể lại: Những khi trời mưa rất to, rắn rết chui vào chỗ nằm. Có buổi sáng Bác thức dậy thấy một con rắn rất lớn khoanh tròn cạnh người. Bác thường xuyên bị sốt rét. Có thời gian chuyển vào núi đá trên khu đồng bào Mán trắng, gạo cũng không có, Bác cũng như các anh khác phải ăn toàn cháo bẹ hàng tháng trời. Trong hoàn cảnh ấy Bác vẫn thấy “Cuộc đời cách mạng thật là sang”, thấy mình không nghèo khổ, thiếu thốn mà là giàu có, dư thừa, sang trọng. Vậy cái sang của Bác là ở đâu? Sang của Bác là niềm vui, niềm tin. Sang ở Bác luôn sẵn có vui với núi rừng, được sống hoà hợp cùng thiên nhiên, cây cỏ. Sang vì được cứu dân, cứu nước là niềm vui, là lẽ sống, là lí tưởng của mình. Sang vì niềm tin vào tương lai cách mạng và công cuộc giải phóng dân tộc. Sang vì đơn giản đó là cuộc sống đầy ý nghĩa của người làm cách mạng, cuộc đời cách mạng rất sang trọng, cao quí.

Qua nội dung bài thơ trên của Bác, trong bất cứ hoàn cảnh nào, dù có rất nhiều khó khăn, Bác cũng sống rất lạc quan, tuyệt đối tin tưởng vào tương lai tươi sáng. Hôm nay chúng ta học và làm theo tư tưởng đạo đức phong cách của Bác: Hãy nghĩ về chữ “sang” là niềm vui vì được sống cùng với học sinh thân yêu! Ngày ngày được nghe các em đón chào “Em chào thầy! Em chào cô!”. Cái “sang” của niềm vui vì được xã hội quý mến. Hãy nghĩ về chữ “sang” trong niềm vui được phục vụ quê hương, đất nước, phục vụ nhân dân, được đào tạo ra những chủ nhân tương lai của đất nước. Cái “sang” trong niềm tin vào công tác giáo dục thế hệ trẻ tương lai. Hãy để cho niềm lạc quan trở thành sức mạnh tinh thần vượt qua mọi khó khăn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ./.

Hồ Ngọc Hiền